Ήμουν δευτεροετής στην Ρώσικη Ακαδημία Θεατρικής Τέχνης, όταν η καθηγήτρια μου της φωνητικής, Τατιάνα Γιάρος, μου είπε με αναπάντεχα σοβαρό ύφος πως ξεκινάμε την αναπνευστική γυμναστική Στρέλνικοβα. Θυμάμαι οτι με δυσκόλεψε ακόμα και η προφορά του ονόματος. Η καθηγήτρια μου είπε πως αυτές οι ασκήσεις είναι το σημαντικότερο δώρο που μπορεί να κάνει στους μαθητές της κι άρχισε να μου διηγείται την ιστορία μιας μεθόδου που παραλίγο να μην υπάρξει ποτέ.
Η Αλεξάνδρα Νικολάγιεβνα Στρέλνικοβα ήταν τραγουδίστρια της όπερας και δασκάλα φωνητικής. Όταν ήταν νέα έχασε εντελώς τη φωνή της λόγω αιμορραγίας στις φωνητικές χορδές. Οι γιατροί ήταν κάθετοι πως η φωνή της δεν θα επανέλθει ποτέ τόσο ώστε να δουλέψει και πάλι. Η μητέρα της, Αλεξάνδρα Σεβέροβνα Στρέλνικοβα, που ήταν επίσης τραγουδίστρια και δασκάλα φωνητικής, τη βοήθησε να φτιάξουν μια σειρά αναπνευστικών ασκήσεων που εκτελούσαν και οι δυο καθημερινά.
Αποτέλεσμα: μετά από λίγους μήνες η φωνή της Στρέλνικοβα είχε επανέλθει κανονικά κι είχε αποκτήσει μεγαλύτερη έκταση κι ελαστικότητα!
Στις αρχές της δεκαετίας του ’70, η μέθοδος Στρέλνικοβα είχε αποκτήσει φανατικούς φίλους, αλλά κι εχθρούς. Κατά χιλιάδες συνέρρεαν στο μικρό διαμέρισμα της Αλεξάνδρας Στρέλνικοβα, φοιτητές της όπερας, ασθενείς με χρόνιο άσθμα, διάσημοι καλλιτέχνες, φωνίατροι από όλον τον κόσμο...
Όλος αυτός ο πανικός γύρω απ’ τη Μέθοδο, προκάλεσε την μήνιν του ιατρικού συστήματος, και εν τέλει του σοβιετικού καθεστώτος. Ο Ιατρικός Σύλλογος της Μόσχας κάλεσε την Αλεξάνδρα Στρέλνικοβα σε απολογία. Αυτή απλά τους ζήτησε να της φέρουν ένα πιάνο στην αίθουσα. Άρχισε να τραγουδάει την άρια της Kumushka από την όπερα του Τσαϊκόφσκι, Charodeyki. Αυτή η άρια είναι μια σπαζοκεφαλιά ακόμα και για τις πιο ταλαντούχες, νεαρές και τεχνικά άρτιες σοπράνο. Η Αλεξάντρα Στρέλνικοβα ήταν εξήντα ετών όταν την τραγούδησε μπροστά σε όλους τους επιστήμονες που την αμφισβητούσαν. Κι αυτό ήταν… Της έδωσαν, επιτέλους, την άδεια να χρησιμοποιεί κι επίσημα την τεχνική της.
Η Γυμναστική Στρέλνικοβα άρχισε να διδάσκεται στις Σχολές Μουσικής και Θεάτρου, και αναγνωρίστηκε ως θεραπευτική μέθοδος απ’τον Ιατρικό Σύλλογο της Μόσχας. Όταν η Αλεξάνδρα Νικολάγιεβνα Στρέλνικοβα έφυγε απ’ τη ζωή το 1989, είχε γύρω της πιστούς μαθητές και ήταν βέβαιη πως θα συνεχίσουν το έργο της, όπως κι έκαναν.
Όμως τι είναι αυτό που κάνει τη γυμναστική Στρέλνικοβα μοναδική; Θα μιλήσω για τη δική μου εμπειρία πρώτα ως φοιτήτρια κι έπειτα ως δασκάλα φωνής.
Η Μέθοδος Στρέλνικοβα βασίζεται στην αρχή της παράδοξης αναπνοής: έντονη ρινική εισπνοή σε συνδυασμό με συγχρονισμένη, ρυθμική, αεροβική κίνηση. Φανταστείτε πως οι ασκήσεις δρουν σαν μια δυνατή τρόμπα που καθαρίζει την αναπνευστική οδό και ενδυναμώνει τους μυς που συμμετέχουν στην αναπνοή. Αποτέλεσμα: δύναμη κι ελαστικότητα στη φωνή, διεύρυνση της φωνητικής έκτασης, προστασία από αναπνευστικές ασθένειες, καλύτερη καρδιακή λειτουργία.
Πολλές φορές με ρωτούν αν κλείνει ποτέ η φωνή μου, μιας και κάνω πολλές ώρες μαθημάτων και μπορώ να μιλώ και να τραγουδώ δυνατά για πολλές ώρες. Η αλήθεια είναι οτι η φωνή μου δεν έχει κλείσει ποτέ, όπως και σε κανέναν απ’ τους συμφοιτητές μου που μελετούσαν μαζί μου στη Σχολή τη Μέθοδο Στρέλνικοβα. Για δυο ολόκληρα χρόνια κάναμε καθημερινά τις ασκήσεις μας τουλάχιστον επί σαράντα λεπτά, οι περισσότεροι τις συνεχίζουμε συστηματικά. Κάθε φορά που ξεκινώ να δείχνω στους μαθητές μου τη Μέθοδο Στρέλνικοβα, τους λέω αυτήν την ιστορία που έγραψα παραπάνω, σίγουρη πως είναι η ραχοκοκαλιά της αναπνευστικής εκπαίδευσης, σίγουρη πως τους κάνω το σημαντικότερο δώρο, όπως το έκανε κάποτε η Αλεξάνδρα Στρέλνικοβα που ήταν δασκάλα της υπέροχης δασκάλας μου, Τατιάνας Γιάρος.